Tuesday, November 05, 2024

ಮುದಿತನ ಮತ್ತು ಯೌವ್ವನ

ಮುದಿತನ ಮತ್ತು ಯೌವ್ವನ ಒಟ್ಟಿಗೆ ವಾಸಿಸಲಾರವು
ಯೌವ್ವನವೆಂದರೆ ಸಂತಸದ ಬುಗ್ಗೆ, ಮುದಿತನವೆಂದರೆ ಕೊನೆಯಿರದ ಕಾಳಜಿ
ಯೌವ್ವನ ಬೇಸಿಗೆಯ ಮುಂಜಾನೆ, ಮುದಿತನ ಚಳಿಗಾಲದ ಸಂಜೆ
ಯೌವ್ವನವೆಂದರೆ ಬೇಸಿಗೆಯ ಉತ್ಸಾಹ, ಮುದಿತನವೆಂದರೆ ಶೀತಗಾಳಿಯ ಕೊರೆತ
ಯೌವ್ವನವೆಂದರೆ ಕ್ರೀಡೋತ್ಸಾಹ, ಮುದಿತನವೆಂದರೆ ಏದುಸಿರು
ಯೌವ್ವನವೆಂದರೆ ಸದಾ ಚಟುವಟಿಕೆ, ಮುದಿತನವೆಂದರೆ ಹೆಳವನ ಹೆಜ್ಜೆ
ಯೌವ್ವನವೆಂದರೆ ಬೆಚ್ಚಗಿನ ದಿಟ್ಟತನ, ಮುದಿತನವೆಂದರೆ ತಂಪಾದ ನಿಶ್ಶಕ್ತಿ
ಮುದಿತನವೇ, ನೀನೆಂದರೆ ಹೇವರಿಕೆ, ಯೌವ್ವನವೇ, ನೀನೆಂದರೆ ಆರಾಧನೆ
ಓ ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯೇ, ನೀನೆಷ್ಟು ತಾರುಣ್ಯಪೂರ್ಣ!
ಮುದಿತನವೇ, ನೀನೆಂದರೆ ಅದೆಷ್ಟು ತಿರಸ್ಕಾರ!
ಬದುಕ ಕಾಯುವ ಕುರುಬ ನೀನಿನ್ನೂ ದೂರದಲ್ಲಿರುವೆ ಎಂದೇ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ
        -ವಿಲಿಯಂ ಶೆಕ್ಸಪಿಯರ್


Tuesday, October 22, 2024

ಮತ್ತೆ, ಮತ್ತೆ ಬ್ರೆಕ್ಟ್

ಕವಿತೆಯೆಂಬುದು ಮನದೊಳಗೆ ಇಳಿದರೆ ಮಗುವೊಂದು ಮನೆಗೆ ಬಂದಂತೆ. ಎಲ್ಲಿ ಏನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೂ ಗಮನ ಸದಾ ಅದರ ಮೇಲೆಯೇ ಇರುವುದು. ಕವಿತೆಯ ಓದುಗರು ಕಂಡಾಗಲೆಲ್ಲ ಅದರ ಬಗ್ಗೆಯೇ ಮಾತನಾಡುವುದು ಇತ್ತೀಚಿನ ಚಾಳಿಯೇ ಆಗಿಹೋಗಿದೆ. ಹಾಗೆ ಮಾತನಾಡುವಾಗ ಪುಟ್ಟ ಗೆಳತಿ ಶೀತಲಾ ಕವಿತೆ ಕಾಲದ ಕಥನ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಕಾಲವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಹೊಸ ಆಲೋಚನೆಗಳ ಬೀಜವೂ ಹೌದು ಎಂಬ ಒಳನೋಟವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಳು. ಬ್ರೆಕ್ಟ್, ನೆರುಡಾ, ಮಹಮ್ಮದ್ ದರವೇಶ, ಅಕ್ಕ, ಅಲ್ಲಮ, ಕಬೀರ ಇವರನ್ನೆಲ್ಲ ಓದುವಾಗ ಈ ಮಾತು ಎಷ್ಟು ನಿಜ ಅನಿಸಿತ್ತು.
ಕಗ್ಗತ್ತಲ ಕಾಲದಲಿ ಹಾಡುವುದು ಉಂಟೆ?
ಹೌದು, ಹಾಡುವುದು ಉಂಟು
ಕಗ್ಗತ್ತಲ ಕಾಲದ ಕುರಿತು
ಎನ್ನುತ್ತಾನೆ ಬ್ರೆಕ್ಟ್. ಜರ್ಮನಿಯ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಎಂತೋ ಅಂತೆಯೇ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟಗಳನ್ನೂ ಲೇವಡಿ ಮಾಡದೇ ಬಿಟ್ಟವನಲ್ಲ ಅವನು. ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಎಪಿಕ್ ಥಿಯೇಟರ್ ಎಂಬ ಹೊಸಪ್ರಕಾರವನ್ನೇ ಸೃಸ್ಟಿಸಿದವನು. ಇಂದಿಗೂ ಅವನ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು, ಬರಹಗಳನ್ನು ಓದಿದರೆ ವರ್ತಮಾನದಲ್ಲಿಯೇ ನಿಂತು ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬಷ್ಟು ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಕವಿ ಬ್ರೆಕ್ಟ್. ಬ್ರೆಕ್ಟ್ನ ಕವಿತೆಗಳನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಹೆಣೆದ ರಂಗಪ್ರಸ್ತುತಿಯನ್ನು ನೋಡುವ ಅವಕಾಶವೊಂದನ್ನು  ಕುಂದಾಪುರ ಸಮುದಾಯವು ಒದಗಿಸಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಡಾ. ವೆಂಕಟೇಶ ಅವರು ಬ್ರೆಕ್ಟ್ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ಅಭ್ಯಸಿಸಿದವರು. ಅವರ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಬಂಧವೂ ಬ್ರೆಕ್ಟ್ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಕುರಿತಾದದ್ದು. ಹಾಗಾಗಿಯೇ ಬ್ರೆಕ್ಟ್ ಕವಿತೆಗಳ ಸಾಗರದಿಂದ ವರ್ತಮಾನಕ್ಕೆ ಸಲ್ಲಬೇಕಾದ ಸೊಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಆಯ್ದು ಪೋಣಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ಅವರು ಆಯ್ದುಕೊಂಡ ಘನಪಾಠವನ್ನು ಕಟ್ಟಕಡೆಯ ಪ್ರೇಕ್ಷಕನಿಗೂ ಮುಟ್ಡಿಸಿಯೇ ತೀರಬೇಕೆಂಬ ಕಾಳಜಿಯಿಂದ ಒಂದಕ್ಷರವನ್ನೂ ಕಡೆಗಾಣಿಸದೇ ನುಡಿದವರು ಉದಯ ಅಂಕರವಳ್ಳಿ. ಬ್ರೆಕ್ಟ್ ನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಕವಿತೆಗಳ ಕೊಲಾಜ್ ನ್ನು ರಂಗಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ತೆರೆದಿಡುವುದು ಸುಲಭದ ಕೆಲಸವೇನೂ ಅಲ್ಲ. ಬ್ರೆಕ್ಟ್ ನ ದೈಹಿಕ ಭಾಷೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಕಾವ್ಯದ ಘಮವನ್ನೂ ಒಳಗೆ ಇಳಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ಮಾತ್ರ ಈ ನಟನೆ ಸಾಧ್ಯ. ಉದಯ್ ಅವರ ಪರಿಶ್ರಮ ಪ್ರದರ್ಶನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ಬೆಳಕಿನ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಕಾದ ತಾಂತ್ರಿಕ ತೊಡಕುಗಳು ಅವರನ್ನು ಹೆಚ್ಚೇನೂ ಬಾಧಿಸದಿರುವುದು ಈ ಕಾರಣಕ್ಕೆ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮವನ್ನು ಓದುವ ಇಂದಿನ ಯುವಜನಾಂಗ ನೋಡಲೇಬೇಕಾದ ರಂಗಪ್ರಸ್ತುತಿಯಿದು. ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನೂ ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ನಾಟಕವಿದು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಬ್ರೆಕ್ಟ್ ಕೇವಲ ಕಟುವಿಮರ್ಶಕ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅವನೊಳಗೊಬ್ಬ ವಿಡಂಬನೆಯ ವಿಟಿ ಕೂಡಾ ಇದ್ದ. ಅಂತಹ ಒಂದೆರಡು ಸನ್ನಿವೇಶಗಳನ್ನು ನಡುವೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಹಾಸ್ಯ ನಟನೆಯಲ್ಲಿ ಸೈ ಎನಿಸಿಕೊಂಡ ಉದಯ್ ಸ್ವಲ್ಪ ಉಸಿರೆಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು, ಪ್ರೇಕ್ಷಕರೂ  ಕೊಂಚ ನಿರಾಳತೆಯಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಘನಪಾಠಕ್ಕೆ ಅಣಿಗೊಳ್ಳಬಹುದು ಅನಿಸಿತು. ಸಂಗೀತ ಸ್ವಲ್ಪ ಲೌಡ್ ಅನಿಸಿತು. ಮೊದಲ ಪ್ರಯೋಗವಾದ್ದರಿಂದ ಮುಂದೆ ಖಂಡಿತಕ್ಕೂ ಮಾರ್ಪಾಡಾದೀತು. 
ಇಂಥದೊಂದು ಚಂದದ ಮತ್ತು ಸಾಂದರ್ಭಿಕವಾದ ರಂಗಪ್ರಸ್ತುತಿಯನ್ನು ನೋಡುವ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಿದ ಕುಂದಾಪುರ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ, ಬ್ರೆಕ್ಟನನ್ನು ರಂಗಕ್ಕಿಳಿಸುವ ಸಾಹಸಕ್ಕೆ ಮುಂದಾದ ಇಡಿಯ ನಾಟಕ ತಂಡಕ್ಕೆ, ನಿದ್ದೆಯಿಂದೆಬ್ಬಿಸಿ ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋದ ಶ್ರೀಪಾದಣ್ಣನಿಗೆ ರಾಶೀ ಪ್ರೀತಿ.

Monday, September 23, 2024

ಇದೊಂದು ಸಿರೀಸನ್ನು ನೋಡು ಎಂದು ಮಗ ನೆನಪಿಸುತ್ತಲೇ ಇದ್ದ. ಕಾಲೇಜು, ಮನೆ, ನೆಂಟರು, ಹಬ್ಬ ಎಂದೆಲ್ಲ ಕೆಲಸಗಳ ಗೊಂಡಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋದ ನಾನು ಅವನ ಮಾತನ್ನು ಕಿವಿಯ ಮೇಲೇ ಹಾಕಿಕೊಳ್ಲಕುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಮೂರು ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಮೈಯ್ಯೇರಿ ಬಂದ ಜ್ವರ ಮಂಚಬಿಟ್ಟು ಇಳಿಯದಂತೆ ಕಟ್ಟಿಹಾಕಿದಾಗ ಭಾನುವಾರವಿಡೀ ಬೆಚ್ಚಗೆ ಕುಳಿತು ಸಿರೀಸ್ ನೋಡತೊಡಗಿದೆ.
ಎಂ. ಟಿ. ವಾಸುದೇವ್ ನಾಯರ್ ಮಲೆಯಾಳಂ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಮರೆಯಲಾಗದ ಹೆಸರು. ಸಿನೆಮಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿಯೂ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದವರು ಅವರು. ಅವರ ಕಥೆಗಳ ದೃಶ್ಯರೂಪವೇ ಈ ಮನೋರತ್ನಂಗಳ್. ಎಂ. ಟಿ. ಯವರು ಕಟ್ಟಿಕೊಡುವ ಕಥಾಜಗತ್ತು, ಮನುಷ್ಯಲೋಕದ ವ್ಯಾಪಾರಗಳು, ಹೆಣ್ಣ ಕಣ್ಣೋಟದ ಒಳಪದರುಗಲ ಅನಾವರಣ, ಇಡಿಯ ಕೇರಳದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಅನಾವರಣ ಎಲ್ಲವೂ ಒಪ್ಪ ಓರಣವಾಗಿವೆ. ಕತೆಗಳು ಸಹಜ ದೃಶ್ಯಗಳಾಗಿ ಕಣ್ಮುಂದೆ ಬರಲು ಕಾರಣ ಇಲ್ಲಿ ನಟಿಸಿರುವ ನಟ/ನಟಿಯರ ಪ್ರಬುದ್ಧ ನಟನೆ. ದಕ್ಷಿಣದ ಅನೇಕ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ತಾರೆಯರೂ ಇಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಕಮಲಹಾಸನ್ ಅವರ ನಿರೂಪಣೆಯಿದೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿಯೂ ಡಬ್ಬಿಂಗ್ ಇದೆ. ಆದರೆ ಅದರ ಗುಣಮಟ್ಟ ಅಷ್ಟೇನೂ ಒಳ್ಳೆಯದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಿದ್ದರೂ ಸಂಗೀತ, ಕತೆಯ ಆವರಣದ ನೈಜತೆ, ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಮತ್ತು ಸಹಜ ನಟನೆ ಕತೆಗಳ ಹೂರಣವನ್ನು ಒಂದಿಷ್ಟೂ ಮುಪ್ಪಾಗದಂತೆ ನಮ್ಮೊಳಗೆ ಇಳಿಸುತ್ತವೆ. ಹೊಸದಾಗಿ ಕತೆ ಬರೆಯುತ್ತಿರುವ ನಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರಂತೂ ಖಂಡಿತ ನೋಡಲೇಬೇಕಾದ ಸರಣಿ. ನೀವು ನೋಡಿಲ್ಲವಾದರೆ ಬೇಗನೆ ನೋಡಿ. ಜೀ೫ ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
ಮಗನಿಗೆ ಕರೆಮಾಡಿ ಹತ್ತಾರು ಸಲ ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ ಎಂದೆ. ಅವನು ನಕ್ಕು" ಜ್ವರ ಒಳ್ಳೆಯದೆ" ಎಂದ!

Wednesday, September 04, 2024

ಗುರುವೇ ನಿಮಗೆ ಶರಣು

ಶಾಲೆ ಗೀಲೆ ಬೇಡ ಅಂದುಕೊಂಡು ಮನೆಯಲ್ಲಿರುವ ಮುದ್ದಿನ ಕರುವನ್ನು ಸಾಕಿಕೊಂಡು ಇರೋಣ ಅಂತ ಇದ್ದಬಿಟ್ಟಿದ್ದೆ. ಪೇಟೆಯಲ್ಲಿರುವ ಅಜ್ಜನ ಮನೆಯಿಂದಲಾದರೂ ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗಲೆಂದು ಬಿಟ್ಟು ಬಂದರೆ ಊಟಮಾಡದೇ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಹೆದರಿಸಿ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಓಡಿಬಂದಿದ್ದೆ. ಆಗೆಲ್ಲ ಮನೆಮನೆಗೆ ಮಕ್ಕಳ ಗಣತಿಗೆಂದು ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಮಾಸ್ತರ್ರು ಕಣ್ಣುಬಿಟ್ಟು ಹೆದರಿಸಿ ಶಾಲೆಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋದರು. ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಮನೆಯ ನಡುವಿರುವ ಹೊಳೆಯಿಂದಾಗಿ ವರ್ಷದ ಆರುತಿಂಗಳು ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಉಳಿದರೂ ಹಾಜರಿ ಹಾಕಿ ಮುಂದಿನ ತರಗತಿಗೆ ಕಳಿಸಿದರು. ಹಾಡು, ಕತೆ, ಚರ್ಚೆ ಎಂಬೆಲ್ಲ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಿಗೆ ಕರಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಅಕ್ಷರದ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಿದರು. ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಕತೆ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಕೈಯ್ಯಲ್ಲಿಟ್ಟು ಓದಿನ ಹಸಿವನ್ನು ಹಿಂಗಿಸಿದರು. ತೀರ ಹದಿನೆಂಟಕ್ಕೆ ಮದುವೆ ಮಾಡಿ ಕೈತೊಳೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದಿರುವ ಪೋಷಕರಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಮಗಳು ಅವಳ ಅನ್ನವನ್ನು ಅವಳು ಗಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲಳು ಎಂಬ ಭರವಸೆ ಮೂಡಿಸಿದರು. ಅಪೌಷ್ಠಿಕತೆ, ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಪದೇ ಪದೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ವಾಂತಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರೂ ಹೇವರಿಸದೇ ಧೈರ್ಯ ತುಂಬಿದರು. ಕಾಡ ನಡುವೆಯೆಲ್ಲೋ ಮನೆಗೆಲಸದಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋಗಬೇಕಾದ ಜೀವಕ್ಕೆ ಹೊರಜಗತ್ತಿಗೊಂದು ದಾರಿ ತೋರಿಸಿದರು. ಎಸ್. ಎಸ್. ಎಲ್. ಸಿ. ಯಲ್ಲಿಯೇ ಭರಪೂರ ಅಂಕ ತೆಗೆದು ಯಾವುದಾದರೂ ಸರಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಕೆಲಸ ಪಡೆಯಬೇಕೆಂದು ಹೊರಟವಳನ್ನು ತಡೆದು ನಿನ್ನ ಕನಸೇನು? ಎಂದು ವಿಚಾರಿಸಿದರು. ಬದುಕುವುದೇ ಕನಸಾಗಿರುವಾಗ ಬದಕಿನಲ್ಲೊಂದು ಕನಸಿರುತ್ತದೆಯೆಂದು ಕನಸಿನಲ್ಲೂ ಯೋಚಿಸದ ನನಗೆ ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾಗುವ ಕನಸು ಮೂಡಿದ್ದು ಆಗಲೆ. ದಾರಿ ತುಂಬಾ ಪುಟ್ಟ ಗುಟುಕು ಕೊಟ್ಟು ಮುಂದೆ ಹಾರಲು ನೆರವಾದ ನನ್ನೆಲ್ಲ ಗುರುಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡಾಗಲೆಲ್ಲ ಸುಮ್ಮನೆ ಕಣ್ಣು ಹಸಿಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಹಾಗೆಂದು ಎಲ್ಲರೂ ಹಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಂಕ ತೆಗೆದಳೆಂದು ಕರುಬಿದವರು, ಮಗಳನ್ನು ನೀವೇ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಮಬ ಅಪ್ಪನ ಮುಗ್ಧತೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಯೋಗಕ್ಷೇಮ ವಿಚಾರಿಸುವ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಪದೇಪದೇ ಮೈಸವರಿದವರು, ತಾವು ಹೇಳಿದವರಿಗೆ ಕಾಪಿ ಮಾಡಲು ಸಹಕರಿಸಲಿಲ್ಲವೆಂದು ನನ್ನ ಬಡತನವನ್ನು ಆಡಿಕೊಂಡವರು, ಪೇಟೆಯ ಮಕ್ಕಳ ಚಾಲಾಕಿತನವಿಲ್ಲವೆಂದು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಡಿದವರು.... ಹೀಗೆಯೂ ಕೆಲವರಿದ್ದರು. ಆದರೂ ಅಕ್ಷರದ ಗಂಧಗಾಳಿಯಿಲ್ಲದ ಲೋಕದಿಂದ ಬಂದ ನನಗೆ  ಅರಿವಿನ ಲೋಕವನ್ನು ಅವರಲ್ಲದೇ ಅನ್ಯರು ತೋರಿಸುವ ಅವಕಾಶವೇ ಇರಲಿಲ್ಲ.

ಇವರಲ್ಲದೇ ಬದುಕೆಂಬ ಸಾಗರದಲ್ಲಿ ಜಿಗಿದಾಗ ಸಿಕ್ಕ ಪ್ರತಿಜೀವವೂ ಮೂಡಿಸಿದ ಅರಿವಿನಿಂದ ನಾವೆಂಬ ನಾವು ಮೈತಳೆಯುವುದು. ಡಿಗ್ರೀಯಾದೊಡನೇ ಕೆಲಸ ಸಿಕ್ಕಿ ಓದು ತುಂಡರಿಸಿದಾಗ ಹೊರಗಿನಿಂದಲೇ ಮಾಸ್ಟರ್ ಡಿಗ್ರೀ ಮಾಡುವ ಆಸೆ ಚಿಗುರಿತ್ತು. ಹೊರರಾಜ್ಯದ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿಯ ನೋಟ್ಸ್ ಮೇಲೆ ಕಣ್ಣಾಡಿಸಿದಾಗ ಏನೊಂದೂ ಅರ್ಥವಾಗದೇ ಪೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದೆ.ಗುರುಗಳಲ್ಲಿ ಅಲವತ್ತುಕೊಂಡಾಗ ಭಾರತೀಯ ಲೇಖಕರು ಬರೆದ ಆಕರ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ಓದನ್ನು ಸರಾಗಗೊಳಿಸಿದ್ದರು. ಕನ್ನಡಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿಯೂ M. A. ಮಾಡಬೇಕೆಂದಾಗ ಮನೆಯವರೆಲ್ಲರೂ ಜತೆಗೆ ನಿಂತರು. ಇಂದಿಗೂ ನನ್ನೆರಡು ಮಕ್ಕಳು ನನ್ನ ವಿವೇಕ, ವಿವೇಚನೆಯನ್ನು ತಿದ್ದುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಕನಸ ದೀವಿಗೆಯಂತಿರುವ ನನ್ನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು ದಿನವೂ ಹೊಸ ನೋಟಗಳನ್ನು ನಮಗೆ ದರ್ಶಿಸುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಮೆಚ್ಚುವ, ಕರುಬುವ, ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವ ಜನರು ಸುತ್ತಲೂ ಇದ್ದಾರೆ.

ನನ್ನೊಡನೆ ನಡೆದುಬಂದಿರುವ ಈ ಎಲ್ಲ ಸಂಗತಿಗಳು ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೂ ಅಂತರ್ಗಾಮಿಯಾಗಿ ಹರಿಯುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ಮನದೊಳಗೊಂದು ವಿಶ್ವಾಸದ ಎಳೆಯನ್ನು ಮೂಡಿಸಲು, ಹೊಸಕನಸೊಂದನ್ನು ಎದೆಯೊಳಗೆ ಕಸಿಮಾಡಲು, ಹೊಸ ಬೆಳಕಿನ ಸೆಳಕೊಂದನ್ನು ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಸಲು ಯಾವ ವೇದಿಕೆಗಳೂ ಬೇಕಿಲ್ಲ. ಅಸಲಿಗೆ ತರಗತಿ ಕೊಠಡಿಗಿಂತ ದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಯಾವುದೂ ಅಲ್ಲ. ಮನದೊಳಗೆ ಮಾತ್ರವೇ ಅಚ್ಚಾಗುವ ಈ ಚಿಕ್ಕ ಸಂಗತಿಗಳು ಎದೆಯಲ್ಲಲ್ಲದೇ ಇನ್ನೆಲ್ಲೂ ದಾಖಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ; ಹಾಗೆಂದೇ ಶಿಕ್ಷಕತನಕ್ಕೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪ್ರಚಾರಗಳ ಹಂಗಿಲ್ಲ.

Thursday, August 08, 2024

ಪ್ರೇಮವೆಂಬುದು ಮುಗಿಯದ ಕವಿತೆ

ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಭೇಟಿಯಾದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಗೌಡ ತೂಲಹಳ್ಳಿಯವರು ಹೆಚ್ಚಿಗೇನೂ ಹೇಳದೇ ಈ ಕವನ ಸಂಕಲನವನ್ನು ಕೈಗಿಟ್ಟರು. ಅವರು ಬರೆದ 68 ಪ್ರೀತಿ ಕವಿತೆಗಳ ಗುಚ್ಛವಿದು. ಇಲ್ಲಿಯ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಓದುತ್ತಿರುವಾಗ ಅನಿಸಿದ್ದು ಹೌದಲ್ಲ,  ಪ್ರೇಮದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಬೇಕಾದದ್ದು ಇನ್ನೆಷ್ಟೋ ಇದೆ.

ಈಗಾಗಲೇ ಶರೀಫನ ಬೊಗಸೆ, ತುಂಗಭದ್ರೆಯ ಪಾತ್ರದಲಿ ಎಂಬ ಕವನ ಸಂಕಲನವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿರುವ ಗೌಡರು ಇದುವರೆಗೆ ಬರೆದ ಪ್ರೇಮ ಕವಿತೆಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಸೇರಿಸಿ ಈ ಕವನ ಸಂಕಲನವನ್ನು ಪ್ತಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮಾನವನ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ ಪ್ರೇಮ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧಗಳಷ್ಟು ಅವನನ್ನು ಕಾಡಿದ ಸಂಗತಿಗಳು ಬೇರೆಯಿಲ್ಲ. ಬೇರೆಯಾಗಿಟ್ಟ ಕಾಂತದ ವಿರುದ್ಧ ದ್ರುವಗಳಂತೆ ಸದಾ ಮಿಲನಕ್ಕೆ ಹಾತೊರೆಯುವ ಪ್ರೇಮವೆಂಬ ಭಾವವೇ ಇಲ್ಲಿ ಕವಿಯ ಎದೆಯ ಮೀಟುವ ತಂತಿ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಶೃಂಗಾರ, ಹಲವು ಬಾರಿ ವಿರಹ, ಕಾಯುವಿಕೆ, ಕನಸುವಿಕೆ, ನೆನಪಿನ ಯಾನ, ಮತ್ತೆ ಸೇರುವ ಹಂಬಲ, ಭಾರವಾದ ವಿದಾಯ, ವಿದಾಯದ ನಂತರವೂ ಕಾಡುವ ಪ್ರೇಮಿಯ ಛಾಯೆ ಇಲ್ಲಿನ ಕವಿತೆಗಳ ಭಾವವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಣಯದ ಭಾವಗಳಿಗೆ ಹೊಸಬಗೆಯ ಉಪಮೆಗಳು, ರೂಪಕಗಳು ಸಂಕಲನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಸಾಲುಗಟ್ಟಿ ನಿಂತಿವೆ. 

ಓದುತ್ತ ಹೋದಂತೆ ಮತ್ತೆ, ಮತ್ತೆ ಜಗ್ಗಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿದ ಕವಿತೆಯ ಸಾಲುಗಳು ಕೆಳಗಿವೆ. 
ನೀನು ಹಾಗೆ ನೋಡದಿದ್ದರೆ...
ನಾನೆಂಥ ಬಡವನಾಗಿಬಿಡುತ್ತಿದ್ದೆ!

ಛೇ! ಎದ್ದುಹೋಗಿದೆ 
ನೀ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿಟ್ಟಿದ್ದ ನವಿಲುಗರಿ
ಹೂ ಪಕಳೆ ಚಿಟ್ಟೆಯಾಗಿದೆ
ಓಡುವ ಶಕ್ತಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ನೀನಿಳಿದರೆ
ನನಗೀಗ ಗಾಳಿಯಾಗುವುದೊಂದೇ ದಾರಿ

ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ಹೊರಟಂತೆ ಬಂದುಬಿಡು
ನಿನ್ನ ಪಾದದಂಚಿಗೆ ಮೋಹ ಸವರಿ
ಇದ್ದಷ್ಟೂ ಕಾಲ ಕಾಲ ಮರೆಸಿ ಕಳಿಸುವೆ

ನೀನು ಕಾಯಿಸದಿದ್ದರೆ
ನನ್ನಲ್ಲಿ
ಒಂದು ಪದವೂ ಹುಟ್ಟುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ
ನೀನು ನೋಯಿಸದಿದ್ದರೆ 
ನಾನು ಬದುಕುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ

ಒಂದು ಕೈಗಳ ಬಿಸುಪಿನಿಂದ
ಸಂದ ಸಂದೇಶಗಳು
ಮಲ್ಲಿಗೆ ಅಂಟಂತೆ ಹಬ್ಬಿ
ನಿನ್ನ ಜಾತ್ರೆ ಮನದೊಳಗೆ
ಸುಗಂಧರಾಗವ ನುಡಿಸುತ
ಓಡಾಡುವ ನಾನು
ಒಂದು ಕೊಳಲು ಮರ

ಎಲೆಭಾರ ಮರಕಾಗಿ
ಎದೆಭಾರ ನೆಲಕಾಗಿ
ಹರಿದು ಕಾಮನಬಿಲ್ಲು
ಕಣ್ಣೀರ ಹೊಳೆಯಲ್ಲಿ
ಕೊಚ್ಚಿಹೋಯಿತು 
ನೆರೆಗೆ ಚಿತ್ರಶಾಲೆ

ಚೂರಿ ಮೊನೆ ಮೇಲೂ
ಧ್ಯಾನಸ್ಥ ಹುಣ್ಣಿಮೆ
ಹಾಲು ಬೆಳಕನ್ಮು ಚೆಲ್ಲಬಹುದೆ?

ಬೆರಗೆಂದರೆ
ಜೋರು ಗಾಳಿ
ಮಳೆ
ಒಂಟಿ ಛತ್ರಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡ ನಾವು
ಮೊದಲ ಪ್ರೇಮದ ಸೆಳಕಿಗೆ ಒಳಗಾದ ಪ್ರೇಮಿಯ ಮಿತಮಾತಿನಂತೆ ಇಲ್ಲಿಯ ಕವಿತೆಗಳು ಎಲ್ಲಿಯೂ ವಾಚಾಳಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಬಿಗಿ ಬಂಧದ ಹದವ ಬಿಟ್ಟುಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ. ಗೀತಾಂಜಲಿ ಪುಸ್ತಕ ಪ್ರಕಾಶನ, ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಇವರು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಈ ಕವಿತೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಕವನದಂತೆ ನವಿರಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನೋಡಿದೊಡನೆ ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ಮುದ್ದಾಗಿದೆ. ವಾರಗಳ ಕಾಲ ರಾತ್ರಿಯ ಓದನ್ನು ಸಂಪನ್ನಗೊಳಿಸಿದ ಕವಿಗೆ, ಕವಿತೆಗೆ ಶರಣು.

Thursday, August 01, 2024

ಗಡಿದಾಟಿದ ಕವಿತೆಗಳ ಮಣಿಸರ

ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂಗಾರು ಎಡಬಿಡದೇ ಸುರಿಯುತ್ತಿದೆ. ರಜೆಗೆಂದು ಮನೆಗೆ ಬಂದ ಮಗ ತಡರಾತ್ರಿಯವರೆಗೆ ಓಲಂಪಿಕ್ ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಾ ಸಮಯ ಕಳೆದರೆ ಅವನೊಂದಿಗೆ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುವ ನಾನು ಕವಿತೆಗಳ ಗುಚ್ಛವನ್ನು ಕೈಹಿಡಿದಿರುವೆ. ಈ ಕವಿತೆಗಳ ಮೋಹವೇ ಹಾಗೆ, ಒಮ್ಮೆ ಎದೆಯೊಳಗೆ ಹೊಕ್ಕರೆ ನಮಗರಿವಿಲ್ಲದಂತೆ ಚಿಗುರಿ ಮರವಾಗಿ ಬೇರೂರಿಬಿಡುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆ ಕೈಗೆ ಬಂದ ಮಣಿಸರವನ್ನು ವಾರದಿಂದಲೂ ಓದುತ್ತಿರುವೆ.
ಜಗತ್ತಿನ ಉತ್ತಮವಾದ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ೨೩ ಕವಿಗಳು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಕವಿತೆಗಳು ಇಂಗ್ಲೀಷಿನ ಮೂಸೆಯಿಂದ ಹಾದುಬಂದರೂ ಕೆಲವು ಕವಿತೆಗಳು ಮರಾಠಿ, ತೆಲಗು, ಉರ್ದು ಮತ್ತು ಮಲೆಯಾಳಂನಿಂದ ನೇರ ಕನ್ನಡಕ್ಕಿಳಿದಿವೆ. ರೂಮಿ, ಗುಲ್ಜಾರ್, ಹಫೀಜ್, ಬ್ರೆಕ್ಟ್, ನೆರೂಡಾ, ಅಫ್ರಿನ್, ಮಾಯಾ ಏಂಜೆಲೋ, ಟ್ಯಾಗೋರ್, ಶೆಲ್ಲಿ, ಎಮಿಲಿ, ಬುಕೋವ್ ಸ್ಕಿ ಮೊದಲಾದ ಅನೇಕರ ಕವಿತೆಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ. ಎಚ್. ಎಸ್. ಆರ್. ಓ. ಎಲ್. ಎನ್., ಎಂ. ಆರ್. ಕಮಲಾ, ಚಿದಂಬರ ನರೇಂದ್ರ, ಫಣಿರಾಕ್, ರಮೇಶ ಅರೋಲಿ, ಶಂಕರ ಕೆಂಚನೂರ ಹೀಗೆ ಅನೇಕರು ಇವುಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಅನುವಾದಕರು ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ ಅನುವಾದವೆಂದರೆ ಏನು? ಮತ್ತು ತಾವು ಯಾಕೆ ಅನುವಾದದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದೇವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಅನುವಾದದ ಬಗೆಗಿನ ಅವರ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ತುಂಬಾ ಕತೂಹಲಕಾರಿಯಾಗಿವೆ. 

" ಈ ಕವಿಯ ಆಲೋಚನಾಕ್ರಮ ನಮಗಿಂತ ಅದೆಷ್ಟು ಭಿನ್ನ ಅಥವಾ ಈ ಪರದೇಶಿ ಕವಿ ಅದೆಷ್ಟು ನಮ್ಮ ಹಾಗೆಯೇ ಯೋಚಿಸುತ್ತಾಳೆ" ಎನ್ನುವ ಸೋಜಿಗವೇ ಅನುವಾದಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರಣೆ ಎಂದು ಬಾಗೇಶ್ರೀ ಹೇಳಿದರೆ, "ಅವಳ ಹಿಂದೆ ಓಡಾಡಿದ್ದೆಲ್ಲ ಆಧ್ಯಾತ್ಮ, ಆಕೆ ಹಿಂತಿರುಗಿ ನೋಡಿದ್ದಷ್ಟೇ ಕವಿತೆ" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಚಿದಂಬರ ನರೇಂದ್ರ. ಜಗದ ನಿಜಸಾಹಿತ್ಯಗಳು 'ಬದುಕನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ' ಗಳ ಹಾಗೆ ಕಾಣತ್ತವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಫಣಿರಾಜ್. ಹಲವು ಅನುವಾದಗಳು ಸರಾಗವಾಗಿ ಓದಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆಯಾದರೂ, ಕೆಲವು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಅನ್ಯಭಾಷೆಯ ಕವಿತೆಯಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತವೆ. ಕವನಗಳನ್ನು ಅನುವಾದಿಸುವಾಗ ಪದಗಳೊಂದಿಗೆ ಭಾವಗಳೂ ಅನುವಾದಗೊಳ್ಳುವುದು ಕವಿ, ಅನುವಾದಕರಿಬ್ಬರ ಅದೃಷ್ಟ ಅನಿಸುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆ ಓದುತ್ತ ಹೋದಂತೆ ಹಿಡಿದು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ ಕೆಲವು ಸಾಲುಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ.
ಇನ್ನೇನು
ಕೆಲ ಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ
ಸೂರ್ಯನ ಬೆಂಕಿ 
ತಣ್ಣಗಾಗಿ
ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ
ಬೂದಿ ಹರಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ
.......
....ಆಗೇನಾದರೂ
ಕಾಗದದ ಮೇಲೆ
ಬರೆದ ಕವಿತೆಯೊಂದು
ಸೂರ್ಯನ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದರೆ
ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತೆ ಹೊತ್ತಿ ಉರಿಯಬಹುದು
ಅದೊಂದೇ ಆಸೆಯಿಂದ
ನಾನು ಬರೆಯುತ್ತೇನೆ
-ಗುಲ್ಜಾರ್ (ಚಿದಂಬರ ನರೇಂದ್ರ)

ಆ ಕೋಮುದಂಗೆಯಲ್ಲಿ
ಅವರು ಅಳಿಸಿಹಾಕಿದ್ದು
ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನಲ್ಲ
ಕೇವಲ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು
ಅವರು ತರಿದು ಹಾಕಿದ್ದು
ತಲೆಗಳನ್ನಲ್ಲ
ಕೇವಲ ಟೊಪ್ಪಿಗೆಗಳನ್ನು
ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಟೊಪ್ಪಿಗೆಯೊಳಗೆ
ತಲೆಗಳಿದ್ದವು ಅಷ್ಟೆ
-ಗುಲ್ಜಾರ್ (ಜಗದೀಶ ಕೊಪ್ಪ)

ಬೇರುಗಳಿಗೆ ಗೊತ್ತು
ತನ್ನ ಜೀವಂತ ಇಡುವುದು
..........
ಉರಿವ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ 
ಉಳಿದೇ ಇರುತ್ತವೆ ಅನೇಕ ಬೇರುಗಳು
ಮಳೆಗಾಗಿ ಕಾದು
ತೊನೆಯಲು ಸಿದ್ದವಾಗಿ
-ಪ್ರಭಾ ಮುಜುಂದಾರ್ (ಲಲಿತಾಂಬಾ ಬಿ. ವೈ)

ಅವರು ನನ್ನ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸುವುದಕ್ಲೂ ಮುಂಚೆ
ನನಗೆ ಅರಬ್ಬಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತಾಡಲು ಬಿಡಿ
ನನ್ನಮ್ಮನ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ವಸಾಹತಾಗಿಸುವ ಮುಂಚೆ
ನನ್ನ ತಾಯ್ನುಡಿಯಾಡಲು ಅವಕಾಶ ಕೊಡಿ
ನಾನು ಅರಬರ ಹೆಣ್ಣು, ನಮ್ಮ ಸಿಟ್ಟಿಗೆ ಹಲವು ನೆಸಲುಗಳು
-ರಫೀಪ ಜಿಯದಹ್ (ಫಣಿರಾಜ್)

ಆಕೆ ಬಾಗಿಲು ಬಡಿದಳು
ನಾನು 
ಚಾವಿಯ ಗೊಂಚಲನ್ನೇ ಕೊಟ್ಟೆ
ಕೋಣೆ
ಮನೆಯಾಗುವುದನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿತ್ತು
ನಾನು
ಪ್ರೀತಿ ಉದಿಸುವುದನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೆ
-ಇಮರೋಜ್ (ರೇಣುಕಾ ನಿಡುಗುಂದಿ)

ಇವುಗಳಲ್ಲದೇ ಬುಕೋವಸ್ಕಿಯವರ, ಶಂಕರ ಕೆಂಚನೂರು ಅನುವಾದಿಸಿದ 'ನಗು' ಕವಿತೆ, ತೇಜಶ್ರೀ ಅನುವಾದಿಸಿದ ಪಾಬ್ಲೋ ನೆರುಡಾ ಅವರ 'ಪಾದದ ಮಗು ಪಾದಕ್ಕೆ ಹೇಳಿದ್ದು' ಕವಿತೆ, ರಮೇಶ ಅರೋಲಿ ಅನುವಾದದ ಗೋರಟಿ ವೆಂಕನ್ನ ಅವರ 'ಮಳೆ ಬಂತಮ್ಮಾ' ಕವಿತೆ, ಎಂ. ಆರ್. ಕಮಲಾ ಅವರ ಅನುವಾದದ ಕಸೂತಿಯಾದ ನೆನಪು ಕವಿತೆಗಳು ಮತ್ತೆ, ಮತ್ತೆ ಓದಿಸಿಕೊಂಡವು. ಒಂದೇ ಕವಿತೆಯನ್ನು ದಿಗ್ಗಜ ಅನುವಾದಕರಾದ ಓ. ಎಲ್. ಎನ್. ಮತ್ತು ಎಚ್. ಎಸ್. ಆರ್. ಅವರು ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದು ಗ್ರಹಿಕೆಗಳ ವಿಭಿನ್ನತೆಗೊಂದು ಉಪಮೆಯಂತೆ ದಾಖಲಾಗಿವೆ. ಕುವೆಂಪು ಭಾಷಾಭಾರತಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಈ ಪುಸ್ತಕದ ಬೆಲೆ ಕೇವಲ ೧೨೦ ರೂಪಾಯಿಗಳು. ಡಾ| ಎಚ್. ಎಸ್ ಅನುಪಮಾ ಈ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. 

Friday, March 15, 2024

ನೆರುಡಾ ಕವನಗಳ ಅನುವಾದ

೧.
ನಾವು ಈ ಮುಸ್ಸಂಜೆಯನ್ನೂ ಕಳಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ
ನೀಲಿ ರಾತ್ರಿಯು ಈ ಜಗವ ಕವಿಯುವ 
ಮೊದಲ ಜಾವದಲಿ ನಾವು ಕೈಯ್ಯಲ್ಲಿ ಕೈಯಿಟ್ಟು ನಡೆವುದನು
 ಈ ಸಂಜೆ ಯಾರೂ ನೋಡಲಿಲ್ಲ

ಕಿಟಕಿಯಿಂದ ನೋಡಿದೆ, ಆ ಬೆಟ್ಟದ 
ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯಾಸ್ತದ ಹಬ್ಬ!
ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸೂರ್ಯನ ತುಣುಕೊಂದು
ನನ್ನ ಕೈಗಳ ನಡುವೆ ನಾಣ್ಯದಂತೆ ಉರಿಯುತ್ತದೆ
ನಾನು ನಿನ್ನನ್ನು ನೆನೆಯುತ್ತೇನೆ
ನಿನಗೆ ಪರಿಚಿತವಾದ ನನ್ನ ನೋವು
ಆತ್ಮದಲಿ ಮಿಸುಕಾಡುತ್ತದೆ

ಎಲ್ಲಿರುವೆ ಹೇಳು ನೀನು? ಯಾರಿದ್ದಾರೆ ನಿನ್ನೊಂದಿಗೆ?
ಏನು ಹೇಳುತ್ನಾತಿದ್ನುದಾರೆ?
ಬೇಸರದಲ್ಲಿರುವಾಗ, ನೀನು ಅಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ಇರುವಾಗ..
ಪ್ರೀತಿಯ ಪೂರ್ಣತೆಯೊಂದು ನನ್ನಲ್ಲಿ ಮೂಡುವುದಾದರೂ ಯಾಕೆ?

ಮುಸ್ಸಂಜೆಯ ಪುಸ್ತಕದ ಪುಟಗಳಿಂದು ಮಗುಚಿಬಿದ್ದಿವೆ
ನನ್ನ ನಿಲುವಂಗಿ ಗಾಯಗೊಂಡ ನಾಯಿಯಂತೆ ಕಾಲಡಿ ಮುದುರಿದೆ
ಮುಸ್ಸಂಜೆಯು ಮೆಲ್ಲನೆ ಪ್ರತಿಮೆಗಳನ್ನು ಅಳುಸಿಹಾಕುವಾಗ
ಸದಾ, ಸದಾ ನೀನು ಸಂಜೆಯೊಂದಿಗೆ ಜಾರಿಹೋಗುವೆ 

೨.
ಈ ರಾತ್ರಿ ನಾನು ಕಡುದುಃಖದ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಬರೆಯಬಲ್ಲೆ
ಹೀಗೆಲ್ಲ ಬರೆಯಬಲ್ಲೆ, "ರಾತ್ರಿಯು ಛಿದ್ರಗೊಂಡಿದೆ
ನೀಲಿ ತಾರೆಗಳು ದೂರದಲ್ಲಿ ನಡುಗುತ್ತಿವೆ
ಆಗಸದ ತುಂಬಾ ತಂಗಾಳಿಯು ಸುಳಿಯುತ್ತಿದೆ, ಹಾಡುತ್ತಿದೆ"

ಈ ರಾತ್ರಿ ನಾನು ಕಡುದುಃಖದ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಬರೆಯಬಲ್ಲೆ
ನಾನವಳನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಿದೆ, ಅವಳೂ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಸಿದಳು

ಇಂಥದೊಂದು ರಾತ್ರಿ ನಾನವಳನ್ನು ತೋಳಿನಲಿ ಬಂಧಿಸಿದೆ
ವಿಶಾಲ ಆಗಸದಡಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ, ಮತ್ತೆ ಅವಳ ಚುಂಬಿಸಿದೆ

ಅವಳು ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಸಿದಳು, ನಾನೂ ಅವಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪ್ರೀತಿಸಿದೆ
ಅವಳ ವಿಶಾಲ ನಿಶ್ಚಲ ಕಣ್ಣುಗಳನು ಯಾರು ತಾನೆ ಪ್ರೀತಿಸಲಾರರು?

ಈ ರಾತ್ರಿ ನಾನು ಕಡುದುಃಖದ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಬರೆಯಬಲ್ಲೆ
ಅವಳು ನನ್ನವಳಾಗಿಲ್ಲವೆಂದು ಯೋಚಿಸಲು, ಅವಳ ಅಗಲಿಕೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಲು

ಈ ರಾತ್ರಿ ದೀರ್ಘವಾಗಿದೆ, ಅವಳಿಲ್ಲದೇ ಇನ್ನಷ್ಟು ಲಂಭಿಸಿದೆ
ಹುಲ್ಲುಗಾವಲಿನ ಮೇಲೆ ಸುರಿದ ಇಬ್ಬನಿಯಂತೆ ಕವಿತೆ ಆತ್ಮವನು ತೋಯಿಸುತ್ತಿದೆ

ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯು ಅವಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ ತಾನೆ ಏನು?
ಅವಳಿಲ್ಲದ ಈ ರಾತ್ರಿಯಾಗಸದಲ್ಲಿ ತಾರೆಗಳ ಸಾಲು, ಸಾಲು

ಇಷ್ಟೆ, ದೂರದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಯಾರೋ ಹಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ
ಅವಳನ್ನು ಕಳಕೊಂಡ ಆತ್ಮ ಚಡಪಡಿಸುತ್ತಿದೆ

ನನ್ನ ನೋಟ ಅವಳನ್ನು ಹತ್ತಿವಾಗಿಸಲು ಹವಣಿಸುತ್ತದೆ
ಹೃದಯ ಹಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ, ನನ್ನೊಂದಿಗಿಲ್ಲದ ಅವಳನ್ನು

ರಾತ್ರಿ ಮತ್ತದೇ ಮರಗಳ ಮೇಲೆ ಬೆಳದಿಂಗಳನ್ನು ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ
ಈ ರಾತ್ರಿ ನಾವು ಆ ರಾತ್ರಿಯ ನಾವಾಗಿಲ್ಲ

ಇನ್ನವಳನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಲಾರೆ, ಖಂಡಿತ, ಹೇಗೆ ಪ್ರೀತಿಸಿದೆ ಅವಳನ್ನು?
ನನ್ನೆದೆಯ ಮಾತುಗಳು ಗಾಳಿಗೂಡಿವೆ ಅವಳ ತಲುಪಲು

ಅನ್ಯಳು, ಅವಳೀಗ ಅನ್ಯಳು, ನಾನು ಮುದ್ದಿಸುವ ಮೊದಲಿದ್ದಂತೆ
ಅವಳ ದನಿ, ಅವಳ ದೇಹಕಾಂತಿ, ಅವಳ ವಿಶಾಲ ಕಣ್ಣುಗಳು

ಇನ್ನವಳನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಲಾರೆ, ಖಂಡಿತ, ಇಲ್ಲ ಪ್ರೀತಿಸುವೆ
ಪ್ರೀತಿ ಎಷ್ಟು ಅಚಾನಕ್, ಮರೆಯುವಿಕೆ ಅದೆಷ್ಟು ದೀರ್ಘ!

ಇಂಥದ್ದೇ ರಾತ್ರಿಯಲಿ ನಾನವಳನ್ನು ತೋಳಿನಲಿ ಬಳಸಿದ್ದೆ
ನನ್ನಾತ್ಮವು ಅವಳ ಕಳಕೊಳ್ಳಲು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಿದೆ

ಬಹುಶಃ ಅವಳು ನನಗೆ ನೀಡುವ ಕೊನೆಯ ನೋವು ಇದಾಗಿರಬಹುದು
ನಾನವಳಿಗಾಗಿ ಬರೆಯುವ ಕೊನೆಯ ಕವನವೂ ಇದೇ ಆಗಿದೆ